با اکران فیلم جدید «Superman» به کارگردانی جیمز گان، بار دیگر نگاهها به یکی از قدیمیترین و نمادینترین چهرههای دنیای ابرقهرمانی جلب شده است؛ سوپرمن. ابرقهرمانی که برای بسیاری یادآور مفاهیمی چون امید، عدالت و قدرت درونی است، حالا فرصتی تازه یافته تا با نسل جدید تماشاچیان روبهرو شود؛ نسلی که شاید او را از دل تصویرهای دیجیتال، انیمیشنها یا اقتباسهای سینمایی اخیر شناخته باشد.
این بازگشت تنها مربوط به یک فیلم تازه نیست. سوپرمن، همچنان نمایندهی ایدهای است که در میان هیاهوی جهان معاصر هنوز هم شنیده میشود: اینکه انسان، حتی اگر از دنیای دیگری آمده باشد، میتواند نجاتبخش، مهربان و متعهد باقی بماند. اکران فیلم جدید بهانهای است برای بازخوانی ریشهها و مسیر این قهرمان قدیمی؛ از تولدش در صفحات کمیکبوکها تا جایگاهی که امروز در فرهنگ عامه دارد.
تولد یک اسطوره
سوپرمن در سال ۱۹۳۸ و در نخستین شماره از مجموعهی Action Comics متولد شد. خالقان او، جری سیگل (نویسنده) و جو شوستر (طراح)، دو نوجوان آمریکایی بودند که در بحبوحهی رکود بزرگ اقتصادی، با الهام از اسطورههای کلاسیک و دغدغههای روز جامعهشان، شخصیتی ساختند که نهتنها شکستناپذیر بود، بلکه در برابر ظلم و بیعدالتی نیز ساکت نمیماند.
او از سیارهای خیالی به نام کریپتون آمده بود، پسر نوزادی که والدینش برای نجات جان او از نابودی سیاره، او را به زمین فرستادند. خانوادهای مزرعهدار در ایالت کانزاس او را یافتند و با نام کلارک کنت بزرگ کردند. این دوگانگی؛ یک نجاتیافتهی فضایی با هویتی زمینی و اخلاقی انسانی، نقطهی تمایز سوپرمن از دیگر شخصیتهای آن زمان شد.
ویژگیهای شخصیتی و قدرتها
از نظر فیزیکی، سوپرمن یکی از قدرتمندترین شخصیتهای دنیای کمیک است: پرواز، قدرت فراانسانی، شنوایی و بینایی فراتر از حد بشر، مقاومت مطلق در برابر سلاحها، و البته توانایی دیدن از پشت اجسام. اما چیزی که او را فراتر از یک موجود شکستناپذیر قرار میدهد، شخصیت اخلاقیاش است؛ او همواره در پی نجات جان انسانها است، حتی در برابر دشمنانی که شاید شکستدادن آنها سادهتر از بخشیدنشان باشد.
سوپرمن نماد «پاکی» است؛ نه بهمعنای سادهلوحی، بلکه بهمعنای نوعی پایبندی اخلاقی که در دنیای خاکستری امروز کمتر دیده میشود. او بیتردید و قاطعانه از خیر دفاع میکند، اما این قاطعیت، نه از سر قدرت، که از باور درونیاش به عدالت و انسانیت سرچشمه میگیرد. در جهان شخصیتهای ابرقهرمانی که پر از تردید، تناقض و خشماند، او همچنان بر اصول اولیهاش پافشاری میکند.
سوپرمن در رسانهها
سوپرمن از همان آغاز حضورش در رسانهها، فراتر از صفحات کمیکبوک رفت. نخستین اقتباسهای رادیویی و انیمیشنی او در دههی ۴۰ میلادی، سپس سریالهای تلویزیونی دههی ۵۰، و بعدتر فیلمهای سینمایی، او را به یکی از شناختهشدهترین چهرههای فرهنگ عامه بدل کردند. نسخهی کریستوفر ریو در دههی ۷۰ و ۸۰ هنوز هم در ذهن بسیاری، تصویر کلاسیک سوپرمن باقی مانده است.
در دهههای اخیر، رویکردهای متنوعتری نسبت به این شخصیت شکل گرفته است. از روایتهای تیرهتر و واقعگرایانهتر در فیلمهای زک اسنایدر با بازی هنری کویل گرفته تا بازگشت به ریشههای الهامبخش در پروژههای جدیدتر. این تنوع، نشان از ظرفیت بالای این کاراکتر دارد؛ شخصیتی که میتواند هم بهعنوان قهرمانی حماسی و هم بهعنوان نمادی انسانی، بازآفرینی شود.
چرا هنوز مهم است؟
شاید در نگاه اول، سوپرمن برای نسل امروز بیش از حد آرمانی و بیش از حد کلاسیک به نظر برسد. اما در جهانی که پر از پیچیدگی، تردید و بحرانهای اخلاقی است، سوپرمن نمادی از پایداری است؛ تصویری از قهرمانی که هنوز هم به اصول اولیهی انساندوستی و عدالت وفادار مانده است.
او قهرمانی فرامرزی است که برای بسیاری از مخاطبان جهانی، پیامآور امید و پایداری در برابر سختیها است. قدرت او صرفاً در عضلات یا شنل قرمزش نیست، بلکه در ثبات اخلاقیاش است. در دورانی که مرز میان قهرمان و ضدقهرمان روزبهروز مبهمتر میشود، سوپرمن هنوز میتواند الهامبخش باشد.
فیلم تازه با نگاهی نو
فیلم جدید Superman به کارگردانی جیمز گان به تازگی اکران شده، توانسته رکورد فروش ۲۱۷ میلیون دلاری در هفته اول را ثبت کند و نسل جدیدی از مخاطبان را با چهرهای تازه از سوپرمن آشنا کند. در این فیلم بازیگر نقش اصلی، دیوید کورنسوِت، نسخهای انسانیتر و معاصرتر از سوپرمن را ارائه داده و با حفظ جوهره اخلاقی این کاراکتر، جهان اطراف او رادر سبک جدیدی به نمایش گذاشته است.
فیلم جدید نه تنها آغازگر فاز جدیدی در دنیای سینمایی دیسی خواهد بود، بلکه تلاشی است برای بازگرداندن سوپرمن به جایگاهی که شاید کمی در سالهای اخیر از آن فاصله گرفته بود. اینکه آیا این تلاش موفق خواهد بود یا نه، موضوعی است برای آینده، اما آنچه مسلم است، این است که سوپرمن، چه بر پردهی سینما و چه در ذهن میلیونها مخاطب، هنوز زنده است. اگر شما هم از علاقهمندان این ابرقهرمان هستید، میتوانید در سرویس فیلم و سریال روبیکا (کلیک کنید)، آثار سینمایی و تلویزیونی سوپرمن را بدون نیاز به خرید اشتراک تماشا کنید.